Süleyman Demirel Kimdir? Hayatı, Siyasi Kariyeri ve Cumhurbaşkanlığı
Süleyman Demirel, Türkiye Cumhuriyeti tarihinde yedi kez başbakanlık ve bir dönem de cumhurbaşkanlığı yapmış, siyasi yaşamı darbelerle, koalisyonlarla ve halk desteğiyle şekillenmiş güçlü bir liderdir. 40 yıla yakın süren siyasi kariyeri boyunca merkez sağın en önemli figürü olarak tanınan Demirel, aynı zamanda Türkiye’nin altyapı, enerji ve baraj projelerinde de öncü isimlerden biridir.
Bu yazıda Süleyman Demirel’in hayatı, siyasi yükselişi, başbakanlık dönemleri, cumhurbaşkanlığı ve siyasi mirası detaylı olarak anlatılmaktadır.
- Eğitim ve Teknokrat Dönemi
- Adalet Partisi ve İlk Başbakanlık
- 12 Mart ve 12 Eylül Süreçleri
- 1990’lar ve Cumhurbaşkanlığı
- Vefatı ve Bırakılan Miras
Eğitim ve Teknokrat Dönemi
Sami Süleyman Gündoğdu Demirel, 1924 yılında Isparta'nın Atabey ilçesine bağlı İslamköy’de doğdu. İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü’nü bitirdi. DSİ’de (Devlet Su İşleri) mühendis olarak görev yaptı ve baraj projelerinde uzmanlaştı. 1950’lerde ABD’de mesleki eğitim aldı. Dönemin Başbakanı Adnan Menderes’in dikkatini çekti ve siyasi kariyerine kapı aralandı.
Adalet Partisi ve İlk Başbakanlık
1961’de siyasete girerek Adalet Partisi'ne katıldı. 1964’te parti genel başkanı oldu ve 1965 seçimlerinde büyük bir zaferle Türkiye’nin 9. Başbakanı seçildi. “Yollar yürümekle aşınmaz”, “Barajlar kralı” gibi sözleriyle halkla güçlü bir bağ kurdu. Kırsal kalkınma, ulaşım ve enerji yatırımları ile öne çıktı.
12 Mart ve 12 Eylül Süreçleri
Süleyman Demirel, 1971’deki muhtıra ile görevinden ayrıldı. 1980’deki askeri darbe ile siyasetten uzaklaştırıldı. Ancak 1987’de yeniden siyasi yasakların kaldırılmasıyla aktif siyasete döndü. 1991’de DYP (Doğru Yol Partisi) ile iktidara gelerek bir kez daha başbakanlık koltuğuna oturdu.
1990’lar ve Cumhurbaşkanlığı
1993 yılında Turgut Özal’ın vefatının ardından Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından Cumhurbaşkanı seçildi. Bu görevinde tarafsız bir devlet adamı kimliğiyle ön plana çıktı. 1990’lı yıllarda siyasi istikrarsızlıklara rağmen demokratik sürecin işlemesine katkı sundu.
Vefatı ve Bırakılan Miras
Süleyman Demirel, 17 Haziran 2015’te Ankara’da hayatını kaybetti. İslamköy’deki “Demokrasi ve Kalkınma Müzesi” yanında toprağa verildi. Siyasi mirası tartışmalı olsa da; 6 farklı darbeye rağmen siyasete tutunmuş bir figür olarak Türk siyasetinde benzersiz bir yer edinmiştir.
Özet: Süleyman Demirel, halkla kurduğu güçlü ilişki, kalkınma vizyonu ve siyasi kararlılığı ile Türkiye Cumhuriyeti’nin en uzun süre görev yapan liderlerinden biri olmuştur. Onun adı, siyasi tarihte istikrar ve mücadeleyle anılmaktadır.
