Necmettin Erbakan Kimdir? Hayatı, Milli Görüş Hareketi ve Siyasi Mirası
Necmettin Erbakan, Türkiye siyasi tarihinde “Milli Görüş” akımının kurucusu ve İslamcı siyaset anlayışının öncüsü olarak bilinen önemli bir liderdir. Mühendislik alanındaki akademik kariyerinden siyasete uzanan yolculuğunda, özellikle ahlaki değerler, ekonomik bağımsızlık ve yerli üretim vurgusuyla halkın büyük bir kesiminin gönlünde yer edinmiştir. Türkiye’de dindar kesimin siyasal temsilinde dönüm noktası olmuştur.
Bu yazıda Necmettin Erbakan’ın hayatı, siyasi mücadeleleri, başbakanlık dönemi ve bıraktığı etkiler detaylı olarak ele alınmaktadır.
- Eğitim ve Akademik Başarı
- Milli Görüş ve Siyasi Hareket
- Refah Partisi ve İktidar
- 28 Şubat Süreci
- Vefatı ve Etkileri
Eğitim ve Akademik Başarı
Necmettin Erbakan, 1926 yılında Sinop'ta doğdu. İstanbul Erkek Lisesi'nin ardından İstanbul Teknik Üniversitesi Makine Fakültesi’ni birincilikle bitirdi. Almanya'da doktora yaptı, döndüğünde akademik kariyerine ODTÜ’de devam etti. Motor sanayii alanında Türkiye'nin öncülerinden biri oldu ve “yerli motor” vizyonunu geliştirdi.
Milli Görüş ve Siyasi Hareket
1969 yılında bağımsız milletvekili olarak meclise girdi. Ardından Milli Nizam Partisi’ni kurdu. Parti, laiklik karşıtı eylemler gerekçesiyle kapatıldı, ancak Erbakan durmadı ve Milli Selamet Partisi'ni kurarak siyasi mücadelesini sürdürdü. “Ahlak ve maneviyat” eksenli söylemleriyle Anadolu’da büyük taban kazandı. Kıbrıs Barış Harekâtı döneminde koalisyon ortağı olarak hükümette yer aldı.
Refah Partisi ve İktidar
1980 darbesinden sonra siyaset yasağı getirilen Erbakan, 1987’de siyasete döndü ve Refah Partisi liderliğine seçildi. 1995 seçimlerinden birinci parti çıktı ve 1996 yılında Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk İslamcı kökenli Başbakanı oldu. “Havuz sistemi”, “D-8 İslam Ülkeleri İşbirliği”, “ağır sanayi hamlesi” gibi projeleriyle dikkat çekti. Ancak laik çevrelerde rahatsızlık yarattı.
28 Şubat Süreci
1997’deki 28 Şubat post-modern darbesi süreciyle büyük baskı altına alındı. MGK kararları doğrultusunda istifa etmek zorunda kaldı. Refah Partisi daha sonra kapatıldı ve Erbakan’a siyaset yasağı getirildi. Ancak bu süreç, Türkiye’de muhafazakâr kesimin siyasallaşmasında büyük bir kırılma anı olarak tarihe geçti.
Vefatı ve Etkileri
Necmettin Erbakan, 27 Şubat 2011 tarihinde Ankara’da vefat etti. Fatih Camii’nde düzenlenen büyük bir cenaze töreninin ardından toprağa verildi. Bugün hâlâ “Milli Görüş” çizgisi siyasi partiler ve liderler tarafından sahiplenilmekte; onun “adil düzen”, “ahlaklı siyaset” ve “yerli üretim” vurguları hafızalarda yaşamaktadır.
Özet: Necmettin Erbakan, Türkiye’nin siyasi tarihinde muhafazakâr kitlelerin sesi olmuş, fikirleriyle yeni nesil siyasetçilere yön vermiştir. Başbakanlığı kadar fikirsel mirası da Türkiye’nin geleceğini etkilemiştir.
Daha fazla bilgi için TBMM Resmi Sitesi'ni ziyaret edebilirsiniz.
